UW w Gorzowie Wielkopolskim
ul. Jagiellończyka 8
66-400 Gorzów Wlkp.
Gorzów Wielkopolski, 18 listopada 2022 r.
Nasz znak: IB-I.1410.3.2022.IWit
CRS 103/2022
Sprawę prowadzi: Inga Witt
(..)
Pan
Adam Fularz
W dniu 26 października br. do Wojewody Lubuskiego wpłynęła, za pośrednictwem
Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Zielonej Górze, skarga dotycząca
uchwały Nr LX.927.2022 Rady Miasta Zielona Góra z dnia 30 sierpnia 2022r. w sprawie
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego
pomiędzy ul. Drzonków-Olimpijska i ul. Drzonków-Słoneczna w Zielonej Górze.
Wnosząc o unieważnienie ww. uchwały wskazał Pan, iż treść aktu nie została
podana do publicznej wiadomości, nie posiadał on nazwy ani numeru oraz podjęty
został wbrew woli mieszkańców terenu objętego planem, którzy w
przeprowadzonych konsultacjach opowiedzieli się przeciwko poprowadzeniu w
Drzonkowie drogi przez przyrodniczo cenny teren. Dodatkowo poinformował Pan, iż
na sesji Rady Miasta nie podano wyników tych konsultacji.
Na wstępie wyjaśnić należy, iż uprawnienia nadzorcze wojewody wynikają z rozdziału
10 ustawy o samorządzie gminnym* pt: Nadzór nad działalnością gminną. Stosownie
do treści przepisu art. 85 nadzór nad działalnością gminną sprawowany jest na
podstawie kryterium zgodności z prawem. W myśl art. 91 ust. 1 ww. ustawy* uchwała
lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności
uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie
nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie
określonym w art. 90.
Podkreślenia wymaga okoliczność, iż postępowanie nadzorcze prowadzone w
stosunku do aktów prawnych podejmowanych przez organy samorządu
terytorialnego, w tym organy gminy, jest postępowaniem prowadzonym z urzędu w
przypadku stwierdzenia przez organ nadzoru naruszenia prawa. Zgodnie z
poglądami wyrażanymi w orzecznictwie sądów administracyjnych decyzja o
zastosowaniu środków nadzoru w stosunku do konkretnych aktów prawnych jest
zarezerwowana do dyskrecjonalnej władzy organu nadzoru. Ewentualny wniosek w
tej sprawie może być traktowany wyłącznie jako sygnał w sprawie, który dla organu
nadzoru nie ma charakteru wiążącego.
Reasumując, ewentualne postępowanie nadzorcze prowadzone jest przez organ
nadzoru z urzędu, a przepisy nie przewidują możliwości skutecznego - z prawnego
punktu widzenia, zgłoszenia przez jakikolwiek podmiot żądania podjęcia stosownych
czynności nadzorczych. Pisma podmiotów zainteresowanych w podjęciu przez
wojewodę określonych działań nie mogą być uznawane za wniosek zobowiązujący
organ nadzoru do podjęcia żądanej aktywności, lecz co najwyżej mogą stanowić
źródło informacji dla tego organu do podjęcia czynności z urzędu, jeżeli dodatkowo
dotyczyć będą aktu podlegającego jego kognicji - por. postanowienie NSA z dnia
10 kwietnia 2019r., sygn. akt II OSK 926/19.
W dniu 12 września br. kwestionowany przez Pana akt wraz z załącznikami i
dokumentacją prac planistycznych wpłynął do organu nadzoru celem oceny
zgodności z przepisami prawa. Po weryfikacji przedmiotowego aktu organ nadzoru
nie stwierdził, iż narusza on prawo. W tym miejscu wyjaśnić należy, że nie każde
naruszenie prowadzi do nieważności aktu wydanego przez organ gminy (co wynika z
art. 91 ust. 1 oraz ust. 4 ustawy*). Dotyczy to bowiem wyłącznie naruszeń istotnych.
Niewątpliwie pojęcie "istotności" należy do grupy pojęć niedookreślonych, dlatego o
tym, czy doszło do istotnego lub nieistotnego naruszenia prawa można orzec tylko w
konkretnych okolicznościach. Analiza orzecznictwa sądowoadministracyjnego
prowadzi do wniosku, że do najistotniejszych przyczyn sprzeczności danego aktu z
prawem należy jego wydanie: bez podstawy prawnej, z przekroczeniem podstawy
prawnej, z naruszeniem właściwości organu oraz z naruszeniem wymagań
proceduralnych.
Jak wskazano wyżej przeprowadzona przez służby wojewody analiza prawna aktu
nie wykazała, że akt ten podjęto z istotnym naruszeniem prawa. W sprawie nie zaszła
bowiem żadna z ww. przyczyn obligujących organ do podjęcia działań nadzorczych
w celu wyeliminowania uchwały z obrotu prawnego.
Natomiast co do poruszonych przez Pana w piśmie kwestii wyjaśnić należy, iż nie są
one zasadne i w żaden sposób nie rzutują na ważność przedmiotowej uchwały.
Po pierwsze niezrozumiały jest zarzut dotyczący niepodania treści aktu do publicznej
wiadomości. Wyjaśnić należy, iż procedurę uchwalania planów miejscowych
reguluje ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym**. Zgodnie z art. 17 pkt 9 tej ustawy organ planistyczny wprowadza
zmiany wynikające z uzyskanych opinii i dokonanych uzgodnień oraz ogłasza, w
sposób określony w pkt 1, o wyłożeniu projektu planu do publicznego wglądu na co
najmniej 7 dni przed dniem wyłożenia i wykłada ten projekt wraz z prognozą
oddziaływania na środowisko do publicznego wglądu, także przez jego
udostępnienie w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej, na
okres co najmniej 21 dni oraz organizuje w tym czasie co najmniej jedną dyskusję
publiczną nad przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami.
Analiza dołączonej do uchwały dokumentacji planistycznej potwierdziła, że
powyższy wymóg w przedmiotowej sprawie został spełniony. Tym samym już na
etapie projektu planu możliwe było zapoznanie się z treścią rozwiązań zawartych
w tym dokumencie planistycznym.
Stwierdzić natomiast należy, iż projektu ww. uchwały nie było w przygotowanym
przez przewodniczącego rady porządku obrad LX sesji Rady Miasta Zielona Góra,
zaplanowanej na dzień 30 sierpnia 2022r. Projekt ten bowiem, wraz z projektem
uchwały w sprawie rozstrzygnięcia o sposobie rozpatrzenia uwag złożonych do
projektu planu, został wprowadzony do porządku obrad dopiero podczas samej
sesji rady. Mianowicie zmianę porządku zgłosił na sesji w dniu 30 sierpnia br.
Prezydenta Miasta Zielona Góra a następnie została ona przegłosowana przez
radnych bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady (projekty obu
uchwał zostały doręczone radnym w dniu 29 sierpnia br.). Procedura taka jest
jednak zgodna z obowiązującym prawem i wynika bezpośrednio z art. 20 ust. 1a
ustawy*(rada gminy może wprowadzić zmiany w porządku bezwzględną większością
głosów ustawowego składu rady). Istotą zmiany porządku obrad jest bowiem to, że
projekty danych uchwał nie muszą być doręczane wraz z porządkiem obrad.
Właśnie z tego powodu, że radni nie mają możliwości zapoznania się z projektem
danej uchwały w odpowiednim terminie przed sesją (wskazanym zazwyczaj w
statucie gminy), ustawodawca wprowadził wymóg uzyskania kwalifikowanej
większości, aby móc taką uchwałę na danej sesji przegłosować. Dokonanie zmiany
porządku obrad dopuszczalne jest zatem w każdym przypadku, zarówno przed sesją,
kiedy porządek obrad wraz z projektami uchwał został dostarczony radnym, jak i w
trakcie trwania sesji, pod warunkiem, że zmiana nastąpi w trybie określonym w art. 20
ust. 1a ustawy o samorządzie gminnym, tj.: rada wyrazi zgodę na zmianę porządku
obrad bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady.
W tym miejscu wskazać należy również, iż po uchwaleniu przedmiotowego planu,
jego tekst opublikowano w Biuletynie Informacji Publicznej Miasta Zielona Góra oraz
w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubuskiego.
Następnie, w kwestii braku nadania numeru aktu wyjaśnić należy, iż zgodnie z
postanowieniami § 55 ust.2 statutu Miasta Zielona Góra, Biuro Rady Miasta rejestruje
projekty uchwał zgodnie z datą wpływu jako druki, opatrując je kolejnym numerem
arabskim w ciągu kadencji Rady. Dopiero podjęcie przez organ stanowiący danej
uchwały powoduje, iż otrzymuje ona kolejny numer, utrwalony za pomocą liczb
rzymskich (nr sesji) oraz liczb arabskich (nr uchwały). W przedmiotowej sprawie, jak
wynika z przebiegu transmisji online LX sesji Rady Miasta, po zmianie porządku obrad
projekt uchwały w sprawie rozstrzygnięcia o sposobie rozpatrzenia uwag
wniesionych do projektu miejscowego planu otrzymał nazwę: druk nr 995 a projekt
uchwały uchwalającej ten plan otrzymał nazwę: druk nr 996, następnie, po podjęciu
uchwał przez Radę Miasta, projekty otrzymały już właściwe oznaczenie.
Wreszcie istotnego naruszenia prawa przy procedowaniu przedmiotowej uchwały
nie stanowi fakt nieuwzględnienia wyników przeprowadzonych konsultacji
społecznych do strategii rozwoju komunikacji MOF Miasta Zielona Góra. W pierwszej
kolejności wskazać należy, iż konsultacje te odbywały się poza procedurą
planistyczną, o której mowa w art. 17 ustawy**. Po drugie to, w jaki sposób
rozstrzygnięte zostały uwagi do projektu, nieuwzględnione wcześniej przez
prezydenta miasta, było wyłączną prerogatywą radnych i w związku z tym nie może
rzutować na ważność takiej uchwały. W procedurze planistycznej istotne jest
bowiem samo przeprowadzenie głosowania nad wszystkimi uwagami
nieuwzględnionymi przez organ wykonawczy, co w przedmiotowej sprawie miało
niewątpliwie miejsce.
Tym samym brak jest podstaw do uznania skargi za zasadną.
Z uwagi na fakt, że skarga została uznana za bezzasadną, stosownie do art. 239 § 1
ustawy*** wyjaśniam, że w przypadku ponowienia skargi bez wskazania nowych
okoliczności organ właściwy do jej rozpatrzenia może podtrzymać swoje poprzednie
stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy – bez zawiadamiania
skarżącego.
Jednocześnie informuję o uprawnieniu przysługującym Panu na podstawie art. 101
ust. 1 ustawy*. Zgodnie z tym przepisem każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie
zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w
sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie
do sądu administracyjnego.
Podstawa prawna:
* ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022r. poz.559 z
późn. zm.)
** ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. z 2022r., poz. 503 z późń. zm.)
*** ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.
Dz. U. z 2022 r., poz. 2000 z późń. zm.)
Z up. WOJEWODY LUBUSKIEGO
Katarzyna Kis
Dyrektor Wydziału Infrastruktury
